DR.JIGNESH VEGAD

PSYCHOLOGY GPSC GSET CCC CCC+ KHATAKIY EXAM CONSTABLE PSI FOREST GUERD EXAM મનોવિજ્ઞાન ખાતાકીય પરીક્ષા બંધારણ લોકરક્ષક કારકિર્દી ચુંટણી સાહિત્ય

Pages

  • Home
  • આવકાર
  • મારો પરિચય
  • મારી શાળા
  • મારા પુસ્તકો
  • ૧૧ એન ૧૨ મનોવિજ્ઞાન સાહિત્ય
  • ૧૧ માનો.આકૃતિ મોડેલ ચાર્ટ
  • ૧૨ માનો.આકૃતિ,મોડેલ,ચાર્ટ
  • મનોવિજ્ઞાન ક્વિઝ
  • મનોવૈજ્ઞાનિકો
  • મનોવૈજ્ઞાનિકના ફોટોગ્રાફ
  • મનોવિજ્ઞાનના પુસ્તકો
  • મનોવૈજ્ઞાનિક વિડીયો
  • મનોવિજ્ઞાનનું સાહિત્ય
  • મનોવૈજ્ઞાનિક લેખો
  • મનોવિજ્ઞાન પારિભાષિક શબ્દો
  • મનોવિજ્ઞાન શબ્દ કોષ
  • મનોવૈજ્ઞાનિક કસોટીઓ
  • મનોવૈજ્ઞાનિક ફિલ્મો
  • સંશોધન પેપર
  • UGC NET Material
  • UGC SET Material
  • GPSC સાહિત્ય
  • લોકરક્ષક PSI - પરીક્ષા
  • વન રક્ષક પરીક્ષા
  • ભારતનું બંધારણ
  • CCC / CCC+ નું સાહિત્ય
  • શિક્ષણ સેવા વર્ગ - 1 અને 2
  • ખાતાકીય પરીક્ષાનું સાહિત્ય
  • શાળા ઉપયોગી સાહિત્ય
  • ચુંટણી સાહિત્ય
  • સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષા
  • પુસ્તકો -PDF ફાઈલમાં
  • સરકારી યોજનાઓ
  • STD - 10 AND 12
  • કારકિર્દી
  • ફોટો ગેલેરી
  • QR CODE
  • વર્તમાન પત્ર અને હું

"મનોવિજ્ઞાનના મારા આ બ્લોગમાં આપ સૌનું હાર્દિક સ્વાગત છે, આ બ્લોગ મનોવિજ્ઞાનના શિક્ષણ કાર્યમાં આપ સૌને ઉપયોગી થશે તેવી આશા છે, તો આ બ્લોગની અવારનવાર મુલાકાત લેતા રહેશો,આ બ્લોગ વિષેના આપના અભિપ્રાયો તથા સૂચનો આવકાર્ય છે...... આભાર".

01 September 2021

DNA એટલે શું? , DNAની સંપુર્ણ માહીતી

DNA એટલે શું? ,  DNAની સંપુર્ણ માહીતી

DNA ની સમજૂતી
"DNA Full form - Deoxyribonucleic Acid"

  • સૌપ્રથમ ફ્રેડરિક મિશરે ( Friedrich Mischer ) 1869 માં કોષકેન્દ્રમાં જોવા મળતાં ઍસિડિક પદાર્થ તરીકે DNA ની ઓળખ કરી .
  • તેઓએ તેનું નામ ‘ ન્યુક્લેઇન ’ ( Nuclein ) આપ્યું .
  • જોકે આવા લાંબા પોલિમરનું તનિકી મર્યાદાઓના કારણે અલગીકરણ કરવું મુશ્કેલ હતું એટલા માટે ખૂબ લાંબા સમય સુધી DNA ની સંરચના વિશે સ્પષ્ટ જાણકારી પ્રાપ્ત થઈ શકી નહિ .
  • મૌરિસ વિલ્કિન્સ અને રોઝલિંડ ફ્રેન્કલિન દ્વારા આપવામાં આવેલ x - ray વિવર્તનની માહિતીને આધારે 1953 માં જેમ્સ વૉટ્સન અને ફ્રાન્સિસ ક્રિકે DNA ની સંરચનાનું સરળ પરંતુ પ્રખ્યાત ( જાણીતું ) બેવડી કુંતલમય ( double helix ) રચના ધરાવતું મૉડલ રજૂ કર્યું .
  • તેઓની સમજૂતીમાં બંને પોલિન્યુક્લિઓટાઇડ શૃંખલાઓની વચ્ચે રચાતી બેઇઝ જોડ મુખ્ય બાબત હતી .
  • ઉપર્યુક્ત બેવડા કુંતલમય DNA ની સમજૂતી ઇર્વિન ચારગાફે ( Erwin Chargaff ) નાં અવલોકનોનો આધાર પણ હતો જેમાં તેઓએ જણાવ્યું કે એડેનીન અને થાયમીન તથા ગ્વામીન અને સાયટોસિનની વચ્ચેનું પ્રમાણ અચળ અને એકબીજાને સમાન રહે છે .
  • બેઇઝ - જોડાણ પોલિવુક્તિઓટાઇડ શૃંખલાઓને એક અજોડ લાક્ષણિકતા બક્ષે છે .
  • આ બંનેને એકબીજાની પૂરક કહેવાય છે એટલા માટે એક શૃંખલામાં રહેલા બેઇઝક્રમ વિશેની જાણકારી જો હોય તો બીજી શૃંખલામાં રહેલ બેઇઝ ક્રમનું અનુમાન કરી શકીએ છીએ .
  • વળી જો DNA ( ચાલો તેને પિતૃ DNA કહીએ ) ની પ્રત્યેક શૃંખલા નવી શૃંખલાના સંશ્લેષણ માટે પ્રતિકૃતિ ( template ) નું કાર્ય કરે તો આ રીતે બેવડી કુંતલમય DNA ( જેને બાળ DNA કહે છે ) નું નિર્માણ થાય છે કે જે પિતૃ DNA જેવું જ આબેહૂબ હોય છે .
  • આ કારણથી DNA ની સંરચનાનો જનીનિક સૂચિતાર્થ ઘણો સ્પષ્ટ થયો .


DNA ની બેવડી કુંતલમય રચનાની મુખ્ય ખાસિયતો નીચે મુજબ કઈ છે?
( 1 ) તે બે પોલિવુક્લિઓટાઇડ શૃંખલાઓનું બનેલું હોય છે , જેનો આધાર શર્કરા - ફૉસ્ફટનો બનેલ હોય છે અને નાઇટ્રોજન બેઇઝ અંદરની તરફ ઊપસી આવેલ ( પ્રક્ષેપિત ) થયેલી હોય છે .

( 2 ) બંને શૃંખલાઓ પ્રતિ સમાંતર ધ્રુવતા ધરાવે છે . એટલે કે એક શૃંખલાની ધ્રુવતા 5'થી 3 ' તરફ હોય તો બીજી શૃંખલાની ધ્રુવતા 3 થી 5 ' તરફ હોય છે .

( 3 ) બંને શૃંખલાના બેઇઝ એકબીજા સાથે હાઇડ્રોજન - બંધ ( H- બંધ ) દ્વારા જોડાઈને બેઇઝ જોડ ( bp - base pair ) બનાવે છે . વિરુદ્ધ શૃંખલાઓના એડેનીન અને થાયમીન એકબીજા સાથે બે હાઇડ્રોજન બંધથી જોડાય છે . એવી જ રીતે ગ્વાનીન અને સાઇટોસિન ત્રણ H- બંધ વડે જોડાયેલા રહે છે . જેના ફળસ્વરૂપે પ્યુરિનની સામે હંમેશાં પિરિમિડિન આવે છે . તેનાથી કુંતલની બંને શૃંખલાઓ વચ્ચે લગભગ સમાન અંતર જળવાઈ રહે છે ( આકૃતિ ) .

( 4 ) બંને શૃંખલાઓ જમણેરી કુંતલ ( right - handed fashion ) પામેલ હોય છે . કુંતલનો ગર્ત ( pitch ) 3.4 nm ( એક નૈનોમીટર એક મીટરનો 10 કરોડમો ભાગ એટલે કે 10 મીટર જેટલો ) હોય છે અને તેના પ્રત્યેક વળાંકમાં 10 bp જોવા મળે છે . પરિણામ સ્વરૂપે એક કુંતલમાં બે ક્રમિક જોડ વચ્ચેનું અંતર લગભગ 0.34 mm જેટલું હોય છે .

( 5 ) બેવડા કુંતલમાં એક બેઇઝ જોડ ઉપર બીજી સ્થિત હોય છે . વધુમાં હાઇડ્રોજન બંધ પણ કુંતલમય રચનાને સ્થાયીત્વ પ્રદાન કરે છે

  • તે યુરિન અને પિરિમિડિનની સંરચનાત્મક તુલના કરતાં , શું તમે જણાવી શકો છો કે DNA માં બે પોલિન્યુક્લિઓટાઇડ શૃંખલા વચ્ચેનું અંતર લગભગ સમાન કેમ રહે છે ?
  • DNA ની બેવડી કુંતલમય સંરચનાની સમજૂતી અને તેનો જનીનિક સુચિતાર્થ સમજાવવાની સરળતા ક્રાંતિકારક બની છે .
  • તરત જ ફ્રાન્સિસ ક્રિકે મધ્યસ્થ ( પ્રસ્થાપિત ) પ્રણાલી ( central dogma ) નો વિચાર પ્રસ્તુત કર્યો જેનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે , આનુવંશિક માહિતીનો પ્રવાહ DNA – RNA – પ્રોટીન તરફ હોય છે .

By DR.JIGNESH VEGAD at 2:53:00 PM
Labels: મનોવૈજ્ઞાનિક શબ્દ સમજ

No comments:

Post a Comment

Newer Post Older Post Home
Subscribe to: Post Comments (Atom)

નોંધ

"અંહી મૂકવામાં આવેલ તમામ પોસ્ટ મનોવિજ્ઞાનના શિક્ષક અને શિક્ષણના પવિત્ર વ્યવસાયમાં કાર્યરત સારસ્વત મિત્રોને મદદ કરવાની એક માત્ર ભાવનાથી અને બિન વ્યાવસાયિક હેતુથી મુકેલ છે, તેમ છતાં કોઈ પોસ્ટમાં કોઈ કોપીરાઇટનો ભંગ થતો હોય તો જાણ કરવાથી તે દૂર કરવામાં આવશે.".

Labels

  • CCC EXAM (1)
  • આંખની રચના - એક ઇન્ટરએકટીવ ગેમ (1)
  • આંખની રચના વિડીયો (4)
  • કાનની રચના - એક ઇન્ટરએક્ટીવ ગેમ (1)
  • કાનની રચના વિડિયો (3)
  • ખાતકીય પરીક્ષા વિડીયો (15)
  • નાકની રચના- એક ઇન્ટરએક્ટીવ ગેમ (1)
  • ફિલ્મ સમીક્ષા (3)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક આર્ટીકલ (121)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક ચિત્રો (18)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક દિવસો (22)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક લેખો (471)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક વિડીયો (40)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક શબ્દ સમજ (45)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક સમાચાર (81)
  • મનોવૈજ્ઞાનિક સર્વેક્ષણ (27)
  • મનોવૈજ્ઞાનિકો (17)
  • માનોવિજ્ઞાનની શાખાઓ (3)
  • માનોવૈજ્ઞાનીક પ્રયોગ (4)
  • વાદ અને સિદ્ધાંત (4)
  • વિદ્યાર્થીઓની મનોવૈજ્ઞાનિક જરૂરીયાત (1)
  • સ્વાદ સંવેદન - એક ઇન્ટરએક્ટીવ ગેમ (1)

કુલ મુલાકાતીઓ

482528






Followers

Search This Blog

Translate

EMAIL SUBSCRIPTION

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner

Contact Form

Name

Email *

Message *

Popular Posts

  • ધોરણ: -૧૨ બોર્ડની પરીક્ષાનું પરિણામ...૨૦૨૫
  • ધોરણ: -૧૦ બોર્ડ પરીક્ષાનું પરિણામ...2025
  • માનવ - આંખ ( The Human Eye )
  • GUJARAT PRIMARY EDUCATION ACT 1947 PART 2 | QUESTION AND ANSWER | EDUCAT...
  • પરીક્ષા શુભેચ્છા
  • દેસાઈ શાબ્દિક અશાબ્દિક સમુહ બુધ્ધિ કસોટી
  • ધોરણ - 12 મનોવિજ્ઞાન મટીરીયલ્સ
  • સ્કિનરનો કારક અભિસંધાનનો પ્રયોગ
  • ખાતાકીય પરીક્ષા પેપર
  • DNA એટલે શું? , DNAની સંપુર્ણ માહીતી

Blog Archive

  • ►  2025 (5)
    • May (2)
    • March (3)
  • ►  2024 (17)
    • December (1)
    • November (1)
    • October (2)
    • September (2)
    • August (3)
    • July (1)
    • May (4)
    • January (3)
  • ►  2023 (10)
    • December (1)
    • September (2)
    • August (1)
    • July (2)
    • June (1)
    • May (3)
  • ►  2022 (33)
    • November (1)
    • August (2)
    • July (10)
    • June (5)
    • April (2)
    • March (5)
    • February (2)
    • January (6)
  • ▼  2021 (290)
    • November (5)
    • October (17)
    • September (28)
    • August (31)
    • July (29)
    • June (30)
    • May (33)
    • April (30)
    • March (30)
    • February (28)
    • January (29)
  • ►  2020 (277)
    • December (31)
    • November (27)
    • October (30)
    • September (26)
    • August (29)
    • July (26)
    • June (25)
    • May (27)
    • April (30)
    • March (14)
    • February (1)
    • January (11)
  • ►  2019 (279)
    • December (13)
    • November (14)
    • October (25)
    • September (25)
    • August (27)
    • July (30)
    • June (27)
    • May (32)
    • April (29)
    • March (33)
    • February (19)
    • January (5)

Falg Counter

Flag Counter
આ બ્લોગ તમને કેવો લાગ્યો?
ખૂબ સારો
સારો
મધ્યમ
સામાન્ય
Create an Online Poll

Report Abuse



Dr.jignesh vegad. Awesome Inc. theme. Powered by Blogger.

About Me

My photo
DR.JIGNESH VEGAD
View my complete profile