સેક્શન ૩૭૭ નાબૂદ કરવામાં આવે ત્યારે....

 

કેવી રીતે દૂર કારી શકાય ટીપકલ ડિપ્રેશન ..?

 

બાળકોમાં આપઘાતનું પ્રમાણ કેમ વધ્યું !

 

ત્વચારોગોમાં માનસિક કારણો પણ હોય

ત્વચારોગોમાં માનસિક કારણો પણ હોય

આર્ટીકલ વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો 

પોતાની જાત સાથેનો સંઘર્ષ ... કે પછી, અન્ય વ્યક્તિઓ જોડેનો સંઘર્ષ ...

 

પોસ્ટ મારાઇટલ બ્લૂસ.....

 

પતિ-પત્ની વચ્ચે થતાં અવિરત ઝઘડાની અસર સેક્સ લાઈફ પર પણ પડી શકે છે...

 

મનોવૈજ્ઞાનિક સમાચાર

 

હું ક્યાં કહું છું, આપની હા હોવી જોઈએ,............

 

બાયપોલર ડિસઓર્ડર અને બોર્ડરરેન પર્સનાલિટી ડિસઓર્ડર

બાયપોલર ડિસઓર્ડર અને બોર્ડરરેન પર્સનાલિટી ડિસઓર્ડર

બાઇપોલર ડિસઓર્ડર અને સીમા ધરાવતા વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર બે માનસિક વિકૃતિઓ છે જે તેમની વચ્ચેના કેટલાક તફાવતોનું પ્રદર્શન કરે છે તેમ છતાં તેઓ એકબીજા માટે મૂંઝવણમાં છે . આ મૂંઝવણ મોટેભાગે છે કારણ કે બંને બીમારીઓ, મૂડ સ્વિંગ અને પ્રેરક વર્તન મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ છે. જો કે, આ બેને બે અલગ અલગ વિકાર તરીકે સમજી શકાય છે. ડાયગ્નોસ્ટિક સ્ટેટિસ્ટિકલ મેન્યુઅલ મુજબ, તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર એ વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર છે, જ્યારે બાયપોલર ડિસઓર્ડર નથી. તેને ક્લિનિકલ સિન્ડ્રોમમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. આ લેખ દ્વારા આપણે બે વિકાર વચ્ચેના તફાવતનું પરીક્ષણ કરીશું; એટલે કે દ્વિધ્રુવી અવ્યવસ્થા અને તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર.

તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર શું છે?

તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરને એક માનસિક બીમારી જે અત્યંત મૂડ સ્વિંગ દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે અથવા અન્ય મનોસ્થિતિ અસ્થિરતા અને વર્તન અને સંબંધોના મુદ્દાઓ તરીકે સમજી શકાય છે. તીવ્ર વ્યક્તિત્વ વિકૃતિ ધરાવતા લોકો તેમની લાગણીઓનું નિયમન કરવામાં મુશ્કેલી અનુભવે છે, જે પછીથી લાગણીઓ અને મૂડમાં અસ્થિરતા તરફ દોરી જાય છે. તેઓ પણ પ્રેરક વર્તનથી પીડાય છે, તેમજ. આવી વ્યક્તિઓને તેમના આસપાસના લોકો સાથે સ્થિર સંબંધો જાળવવાનું મુશ્કેલ થવું મુશ્કેલ લાગે છે.

નિષ્ણાતો તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરનું કારણ શું છે તે સ્પષ્ટ કરવા સક્ષમ નથી. તેઓ માને છે કે આ ડિસઓર્ડર જીનેટિક્સ અથવા અન્ય રાસાયણિક અસંતુલન માંથી પરિણમી શકે છે જો કે, કેટલાક નિષ્ણાતો માને છે કે આ ડિસઓર્ડર આનુવંશિકતા બહાર જાય છે. તેમના જણાવ્યા મુજબ, આવા વિકારોના વિકાસમાં પર્યાવરણની ભૂમિકા પણ છે. દાખલા તરીકે જીવનશૈલી, કૌટુંબિક પૃષ્ઠભૂમિ, સાંસ્કૃતિક સેટિંગનો પણ ડિસઓર્ડરના વિકાસ પર પ્રભાવ હોઇ શકે છે.

તીવ્ર વ્યક્તિત્વ વિકૃતિ દ્વારા પીડાતા વ્યક્તિમાં સંખ્યાબંધ લક્ષણો જોઇ શકાય છે. તેઓ ઓછી સ્વ-મૂલ્યવાન, મૂડ સ્વિંગ છે જે થોડા દિવસોના કલાકો, તીવ્ર લાગણીઓ અને ડિપ્રેશન, ગભરાટ, ગુસ્સા વગેરેની લાગણીઓ માટે રહે છે, સંબંધો જાળવવામાં સમસ્યાઓ, પદાર્થના દુરુપયોગ જેવા પ્રેરક વર્તન, વારંવાર આત્મહત્યાના વિચારો અને વર્તન, ગુસ્સાને અંકુશમાં રાખવામાં મુશ્કેલી. સામાન્ય રીતે, તે શ્રેષ્ઠ છે કે તીવ્ર વ્યક્તિત્વ વિકૃતિ પ્રારંભિક તબક્કે એક માનસિક આરોગ્ય વ્યવસાયી દ્વારા નિદાન થાય છે જેથી તે સારવાર માટે પૂરતો સમય આપે.સારવારની બોલતા, મનોરોગ ચિકિત્સા અને દવા બંનેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે, ભલે મનોરોગ ચિકિત્સાને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે.

સબસ્ટન્સ દુરુપયોગ એ તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરનો એક લક્ષણ છે

બાયપોલર ડિસઓર્ડર શું છે?

બાઇપોલર ડિસઓર્ડર એ પણ માનસિક બીમારી છે. આ મૂડ સ્વિંગ દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે, જ્યાં વ્યક્તિગત માનસિક તેમજ ડિપ્રેશનના એપિસોડ અનુભવે છે આવા એક વ્યક્તિ એક સમયગાળા દરમિયાન અત્યંત સુખી અને જીવનથી ભરપૂર લાગે છે અને બીજામાં અત્યંત ઉદાસી અને નિરાશાજનક લાગે છે. બાયપોલર ડિસઓર્ડરની મુખ્ય લાક્ષણિકતા આ છે.

મૅનિક એપિસોડ દરમિયાન, વ્યક્તિ અત્યંત સંચાર અનુભવે છે જેમ કે તે વિશ્વને જીતી શકે છે તે ખૂબ વિશ્વાસ અને ઉત્સાહિત લાગે છે. કેટલીક વ્યક્તિઓ મેનિક એપિસોડ્સ દરમિયાન અવિચારી અને પ્રેરક વર્તન પણ ધરાવે છે. કેટલાક તો હદ સુધી જાય છે જ્યાં તેઓ ભ્રામક બની જાય છે.

ડિપ્રેસિવ એપિસોડ દરમિયાન વિપરીત, વ્યક્તિ ખૂબ જ ઉદાસી અથવા ઉદાસીનતા અનુભવે છે તેમને એવું લાગશે કે તેઓ કંઈ પણ કરી શકતા નથી અને તેઓ ઊર્જાનો અભાવ છે. ઉપરાંત, તે જે વસ્તુઓને તે પહેલાં પ્રેમ કરતા હતા તેને આનંદમાં મુશ્કેલી પડશે અને એવું લાગે છે કે તે સંપૂર્ણપણે નાલાયક છે. ડિપ્રેસિવ એપિસોડમાં જોવા મળતા અન્ય મુખ્ય લક્ષણ વારંવાર આત્મહત્યાના વિચારો છે.

બાયપોલર ડિસઓર્ડરમાં મૂડ સ્વિંગનો સમાવેશ થાય છે

બાયપોલર ડિસઓર્ડર અને બોર્ડરરેન પર્સનાલિટી ડિસઓર્ડર વચ્ચે શું તફાવત છે?

• બાઇપોલર ડિસઓર્ડર અને તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરની વ્યાખ્યા:

• તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર તીવ્ર મૂડ સ્વિંગ અથવા અન્ય મૂડ અસ્થિરતા અને વર્તન અને સંબંધોમાં સમસ્યાઓ છે.

• બાયપોલર ડિસઓર્ડર મૂડ સ્વિંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવે છે જેમાં વ્યક્તિગત માનસિક તેમજ ડિપ્રેશનના એપિસોડનો અનુભવ કરે છે.
• વર્ગ:

• તીવ્ર વ્યક્તિત્વ વિકૃતિ એક વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર છે.

• બાયપોલર ડિસઓર્ડર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડર નથી. તેને ક્લિનિકલ સિન્ડ્રોમમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે.
• મૂડ સ્વિંગ:

• તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરમાં, મૂડ સ્વિંગ ઝડપથી થઇ શકે છે

• બાયપોલર ડિસઓર્ડરમાં, એપિસોડ સામાન્ય રીતે અઠવાડિયા સુધી રહે છે.
• મૂડ પ્રકાર:

• તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરમાં, યુફોરિયા વ્યક્તિગત દ્વારા અનુભવાયેલી મૂડનો પ્રકાર નથી. મૂડ્સ મોટેભાગે ડિપ્રેશન, અસ્વસ્થતા, ક્રોધાવેશ, વગેરે પર કેન્દ્રિત હોય છે.

• જોકે, બાયપોલર ડિસઓર્ડરમાં, તેઓ ઉત્સાહથી ડિપ્રેશન સુધી ખસે છે.
• આવેગજન્ય ક્રિયાઓ:

• તીવ્ર વ્યક્તિત્વ ડિસઓર્ડરથી પીડાતા વ્યક્તિની રોજિંદા જીવનમાં આવેગજન્ય ક્રિયાઓ થઇ શકે છે.

• બાયપોલર ડિસઓર્ડરથી પીડાતા વ્યક્તિ માટે મૅનિક એપિસોડ દરમિયાન આકસ્મિક ક્રિયાઓ થાય છે.

પરીક્ષા સમયે એક મમ્મીની વેદના:પરીક્ષા પહેલા જ દીકરાનું મન અભ્યાસમાંથી ઉઠી ગયું ...!

 

બાળકના સકારાત્મક વિકાસમાં માતા-પિતાની ભૂમિકા

 

સેક્સ એજ્યુકેશન અને આપણી માનસિકતા

સેક્સ એજ્યુકેશન અને આપણી માનસિકતા

        તાજેતરમાં આંધ્રપ્રદેશની વડી અદાલતે સેક્સ એજ્યુકેશનના વિરોધમાં ચુકાદો આપ્યો અને આ ચુકાદામાં કોર્ટે જણાવ્યુ કે શાળાઓમાં અપાયેલ સેક્સ એજ્યુકેશન (જાતીયતા અંગેનુ શિક્ષણ) એ બાળકો નુ મગજ બગાડૅ છે અને બાળકો માં વધેલા જાતીયતા અંગેના અપરાધો માટે ટેલીવીઝન, મોબાઇલ અને ઇન્ટરનેટ જવાબદાર છે. અને બાળકો ને સાચા માર્ગે વાળવા એ માતાપિતાની જવાબદારી છે. આમ કોર્ટે વર્ષ ૨૦૦૫ થી માધ્યમિક શાળાના વિધ્યાર્થિઓને સેક્સ એજ્યુકેશન આપવાના નિર્ણય નો વિરોધ કર્યો હતો.

     આ ચુકાદો આવતાતો કહેવાતા “સંસ્ક્રુતીના રક્ષકો” ને જાણે દોડવુ હતુ અને ઢાણ મળ્યો. છાપાઓ મા પાનાઓ ભરી ને લેખો છપાયા. ” બાળકોને સેક્સનુ નહીં સદાચાર નુ શિક્ષણ આપવુ જોઇએ. સેક્સ એજ્યુકેશન થી જાતીય ગુનાઓ ઘટીજ જશે એવું ખાત્રી પુર્વક ના કહી શકાય,જેવી રીતે સદાચાર ના શિક્ષણથી કંઇ દરેક બાળકો સદાચારી બની જતા નથી. સેક્સ એજ્યુકેશન ના બદલે બ્રહ્મચર્ય ના પાઠ ભણાવ્વા જોઇએ. અને જાતીય રોગો અંગે જાગૃતી ના બદલે બહ્મચર્ય પર ભાર મુકવો જોઇએ.” વગેરે વગેરે….

      કોઇપણ પ્રદેશ કે રાષ્ટના કાનુની નિયમો એ જેતે પ્રદેશ ના રિતી રિવાજો ને અનુરુપ ઘડવામા આવેલ હોય છે જેમા વખતો વખત સુધારાનો અવકાશ રહે છે. જેતે દેશ-પ્રદેશના આગેવાનોએ ઘડેલ કાનુનો માં પ્રજાની માનસિકતાનો પડઘો પડ્યા વિના રહેતો નથી. એ પછી સમલૈગીકતા સબંધીત કાનુન હોય કે સેક્સ એજ્યુકેશન સબંધીત. અને સમય જતા વૈજ્ઞાનિન સંશોધનો ના આધારે તેમજ સમાજ માં જાગૃતી આવ્વાથી પ્રજાની માનસિકતામાં પરિવર્તન આવતુ જોવા મળે છે.

       ઇ.સ. ૧૮૮૦ માં ઇંગલેન્ડ ના મુખ્ય ન્યાયાધિથ લોર્ડ સેલેરિજે માનસિક બિમારી થી પિડાતા વ્યક્તિએ કરેલ ગુના ની સજા ફટાકારતા ચુકાદો આપેલ કે, “ખુન ના આરોપીને ફાંસીની સજા થવી જ જોઇએ. ભલે તેણે આ ગુનો જાગૃત અવસ્થામાં કર્યો હોય કે ઉન્માદ (ગાંડપણ) ની અવસ્થામાં. જો તેણે જાગૃત અવસ્થામાં ગુનો આચર્યો હોય તો તે આ સજાને લાયક છે અને જો તે ઉન્માદની અવસ્થામાં હોય તો આ સજાથી તેને કોઇ નુકશાન થવાનુ નથી.” સદનસિબે હાલ નો કાનુની દ્રષ્ટીકોણ આથી વિપરીત છે. જે સમયે-સમયે કાનુન માં કરવામાં આવેલ સુધારા વધારાનુ પરિણામ છે. આ વાત સેક્સ એજ્યુકેશન કે સમલૈગીકતા સબંઘીન કાનુન ને પણ એટલીજ લાગુ પડે છે.

       અર્થાત મુદ્દો એ છે કે સેક્સ એજ્યુકેશન એ આજના સમાજ ની જરુરીયાત છે કે નહીં? તેના સંભવીત ફાયદાઓ અને ગેર ફાયદાઓ ક્યાં ક્યાં છે? અને આ એજ્યુકેશન ની ઉચિત ઉંમર કઇ ગણાય?

        બાળક માં મુગ્ધાવસ્થામાં અંતઃસ્ત્રાવો ના ફેરફારો થતા હોય છે અને આ સાથે જ બાળકની પુખ્ત વ્યક્તિ બનવા તરફની સફર શરુ થાય છે. આ સાથે તેના જાતીય અંગોના આકાર અને કદ માં ફેરફારો, અવાજ નુ ઘોઘરુ બનવુ, શરીર પર વાળ ઉગવા જેવા ફેરફારો જોવા મળે છે. અને આ દરમિયાન તેમનામાં સ્વાભાવીક રીતેજ સેક્સ સબંઘીત ઘણા પ્રશ્નો ઉદભવો છે અને તેના સમાધાન માટે તે આસપાસના પ્રાપ્ય સ્ત્રોત તરફ નજર દોડાવે છે. આ સાધનો માં મિત્રો, મોટા ભાઇ-બહેનો કે બજાર માં મળતા પુસ્તકો મુખ્ય છે. અને આ સ્ત્રોત માંથી મળતી માહીતી ભારો ભાર અવૈજ્ઞાનિક અને ગેરમાન્યતોથી ભરપુર હોય છે. જેથી વ્યક્તિ ગેરમાન્યતો નો શિકાર બને છે અને સમય જતા સેક્સ સમસ્યાઓનો ભોગ બને કે સેક્સ સબંધિત ગુનાઓ માં સપડાય તેવી શક્યતાઓ પણ નકારી ના શકાય.

       બાળક દરેક વિષય ની સાચી સમજણ મેળવે એ મા-બાપ ની જવાબદારી ખરી. પણ જ્યારે કોઇ વિષય ની સચોટ વૈજ્ઞાનિક સમજણ ના સ્રોત જ મયાદિત હોય. ઘણી વખત માતા-પિતા પોતે પણ આવીજ કોઇ ગેર માન્યતઓ નો શિકાર હોય અને એ પણ એવો વિષય કે જેમા બાળક અને માતા-પિતા પોતે પણ મુક્ત ચર્ચા કરતા ખચકાય છે. આવા સંજોગોમાં સેક્સ એજ્યુકેશન ની જવાબદારી માતા-પિત પર ઢોળવાથી પરિસ્થિતી માં કંઇક ફેરફાર આવશે તેવી શક્યતાઓ નહીંવત છે.

        છેલ્લા દસકાઓ માં ટેલીવિઝન, મોબાઇલફોન અને ઇન્ટરનેટ નો વ્યાપ વધ્યો છે એ ખરી વાત. પણ એ તો સાધન માત્ર છે. તેઓ ઉપયોગ તેમજ દુર-ઉપયોગ બંને શક્ય છે. જેવી રીતે કોઇ વ્યક્તિ કોઇને ચાકુના ઘા ઝીંકે તો એ કંઇ ચાકુ બનાવનાર ની ભુલ નથી. ચાકુનો રચનાત્મક ઉપયોગ કરવો કે ખંતનાત્મક એ વ્યક્તિ ના પોતાના પર જ નિર્ભર કરે છે. તેવીજ રીતે મોબઇલ અને ઇન્ટરનેટ જેવા શાઘનો જે હવે જીંદગીમાં ગાઢ રીતે વણાઇ ગયા છે તેને છોડવાની કે તેનાથી દુર રહેવાની સુફીયાણી સલાહો આપવાના બદલે આ સાધનો ના રચનાત્મક ઉપયોગ પર ધ્યાના આપવુ જોઇએ.

           પ્રખ્યાત સેક્સોલોજીસ્ટ અને સેક્સ એજ્યુકેશન ના પ્રખર હિમાયતી ડો.પ્રકાશ કોઠારી “બ્રહ્મચર્ય” શબ્દ નો અર્થ સમજાવતા કહે છે કે સંસ્કૃત માં આ શબ્દનો અર્થ “સત્યની શોધ માં” કે “બ્રહમાંડના કેન્દૃની શોધ માં” એવો થાય છે. જેને સેક્સ ના ત્યાગ સાથે કંઇજ સબંધ નથી. “બ્રહ્મચારી પુરુષ સેક્સ સબંધ થી વેગળો રહે” એ વાતમાં કોઇ તથ્ય નથી અને તે મનુષ્યો એ પોતે જ ઉપજાવી કાઢેલ વાત છે.

           આમ, હવે જાતીયતા અને જાતીય શિક્ષણ પ્રત્યે સુગ છોડી આ પ્રશ્ને ગંભીરતાથી વિચારવુ એ સમય ની માંગ છે.

નિરાતે જીવતી માનસીને અચાનક દરેક વાતે બીક લાગવા માંડી

 

ગ્લોબલ વોર્મિંગ

 

રાષ્ટ્રીય માનસિક આરોગ્ય કાર્યક્રમ

રાષ્ટ્રીય માનસિક આરોગ્ય કાર્યક્રમ

રાષ્ટ્રીય માનસિક આરોગ્ય કાર્યક્રમ

દેશમાં માનસિક બીમારીની તીવ્રતા અને દેશમાં ઉપલબ્ધ માળખાને અનુરૂપ પ્રશિક્ષિત માનવશક્તિને ધ્યાને લઈને 1982 માં નેશનલ માનસિક આરોગ્ય કાર્યક્રમની શરૂઆત કરાઈ.

NMHPના 3 ઘટકો છે:

1. માનસિક બીમારની સારવાર
2. પુનર્વસવાટ
3. નિવારણ અને હકારાત્મક માનસિક સ્વાસ્થ્યની જાગૃતતા

જિલ્લા માનસિક સ્વાસ્થ્ય (DMHP) કાર્યક્રમ

કેન્દ્ર સરકારે જિલ્લા માનસિક આરોગ્ય કાર્યક્રમ (DMHP) 100% કેન્દ્રય સ્તરે પ્રાયોજિત પ્રથમ પાંચ વર્ષ માટેની યોજના છે, રાષ્ટ્રીય સ્તરે 1996-97 માં 9મી યોજનાનો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ છે.

ઉદ્દેશ્ય

1. સમુદાયને મૂળભૂત માનસિક સ્વાસ્થ્ય સેવાઓ પૂરી પાડે છે અને અન્ય આરોગ્ય સેવાઓ સાથે સાંકળવા માટે આ સેવાઓ આપે છે.
2. દર્દીઓને પ્રારંભિક સારવાર અને તપાસ સમુદાય પોતાની અંદર આપે છે.
3. જાહેર જાગૃતિ દ્વારા માનસિક બીમારીના ભયમાં ઘટાડો કરે છે.
4. માનસિક દર્દીઓની સારવાર અને પુનર્વસવાટ સમુદાય અંદર કરાવવો - સેવાઓ: જિલ્લા માનસિક આરોગ્ય સેવાઓની ટીમ માનસિક બીમાર અન તેમના પરિવારોને નીચે પ્રમાણેની સેવાઓ પુરી પાડશે : -

• દૈનિક દર્દીને સેવાઓ (OPD)
• દસ પથારીવાળી સુવિધા bedded (IPD)
• રેફરલ સેવા
• લિએજન સાથે પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્ર (PHC)
• વારંવાર સંભાળ લેતી સેવા પૂરી પાડવી
• કમ્યુનિટી સર્વે શક્ય હોય તો
• સમુદાયમાં માનસિક બીમારીને દૂર કરવા જાગૃતિ લાવવી

                                                             સ્ત્રોત : ઓલ્ડ કન્ટેન્ટ ટિમ

નિયમિત કસરત મનોબળ વધારે

 

ડોક્ટર સાહેબ મને પણ એજ ચિંતા કોરી ખાય છે !

 

મમ્મી બાળકને ભણવાનું માંડી વળે તો બાળકનું ભલું થાય!

 

માનસિક રૂપ થી તંદુરસ્ત રહેવા માટે અપનાવો આ પાંચ ઉપાય

માનસિક રૂપ થી તંદુરસ્ત રહેવા માટે અપનાવો આ પાંચ ઉપાય

10 ઑક્ટોબરે દરેક વર્ષે વિશ્વભરમાં વર્લ્ડ મેન્ટલ હેલ્થ દિવસ ઉજવણી કરવામાં આવે છે. તેનો હેતુ છે. મેન્ટલ હેલ્થ એટલે કે માનસિક સ્વસ્થ્ય લઈને વ્યક્તિઓ વચ્ચે જાગૃતિ ફેલાવાનો, તાકી દુનિયાભરમાં વ્યક્તિઓ ફકત શારીરિક સ્વસ્થ્ય નહિ પણ માનસિક મુદ્દા ને પણ ગંભીર લે અને તેના પ્રત્યે સજાગ અને સચેત બને છે.

જો કોઈ વ્યક્તિને કોઈ પણ પ્રકારની માનસિક સમસ્યા હોય, તો તેને અનદેખું કર્યા વગર તેના વિશે વાત કરો. અને મેન્ટલ હેલ્થકેરને એટલુજ મહત્વ આપો જેટલું ફિઝિકલ હેલ્થ આપો છો. આ વર્ષે વર્લ્ડ મેન્ટલ હેલ્થ દિવસ ની થીમ છે. સુસાઇડ પ્રિવેંશ એટલે કે આત્મહત્યા ની રિકકથા.

40 સેકન્ડમાં 1 વ્યક્તિ આત્મહત્યા કરે છે. WHO આંકડાઓની માનો તો દુનિયાભરમાં દરેક 40 સેકન્ડે માં 1 વ્યક્તિ આત્મહત્યા કરે છે. આ હિસાબથી દર વર્ષે 8 લાખ લોકો આત્મહત્યાને કારણે મૃત્યુ પામે છે. આત્મહત્યા એક એવી સ્થિતિ છે જે ખૂબ ગંભીર અને દુઃખ જનક છે. પણ તેને રોકી શકાય છે કારણ કે આત્મહત્યા એ પોતેની માનસિક બિમારી નથી અને તેની પાછળ ઘણા કારણો છે.

માનસિક બીમારી હતાશા, અસ્વસ્થતા એ ગણા કારણો હોય છે. જે વ્યક્તિને આત્મહત્યા કરવા મજબૂર કરે છે. અને તેથી વર્લ્ડ મેન્ટલ હેલ્થ દિવસ નિમિત્તે આત્મહત્યાને કેવી રીતે રોકી શકાય તેના પર વર્લ્ડ હેલ્થ વિશ્વ સંગઠન ફોકસ છે.

યુવાનો વચ્ચે વધી રહી છે માનસિક સમસ્યાઓ

તે અત્યાર સુધી અસંખ્ય રિસર્ચ અને સંશોધનથી એ વાત સાબિત થઈ છે કે યુવાનો વચ્ચે માનસિક બીમારીઓ ખૂબજ તેજી થી વધે છે.

ખાસકરીને 35 વર્ષથી ઉંમર વારા યુવાનો વચ્ચે માનસિક બીમારી રોકી શકાય છે. પણ ફકત ત્યાં સુધી કે જ્યાં સુધી ધ્યાન આપ શકાય મોટાભાગના લોકો તેમના શરીર વિશે સંપૂર્ણ રીતે જાગૃત હોય છે અને શારીરિક સ્વાસ્થ્યનું સંપૂર્ણ ધ્યાન રાખે છે. પણ મનમાં અનદેખી કરે છે.

માનસિક બીમારીઓના કારણો

જો માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર પણ પૂરું ધ્યાન આપવામાં આવે તો માનસિક બીમારીઓનો અતિશય હદ સુધી રોકી શકાય છે. અને કામથી સંબંધિત તણાવ, સંબંધનો તાણ, પૈસાથી સંબંધિત તણાવ, ભાવનાથી સંબંધિત તાણ, અસ્વસ્થતા વગેરે ઘણા પરિબળો છે જે વ્યક્તિને માનસિક રીતે બીમાર બનાવે છે સાયકલોજિસ્ટા .કૃષ્ણમૂર્તિ કહે છે કે મેડિસન દ્વારા તાણ ને ઘટાડી શકાય છે.

માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવાની 6 રીતો

સંતુલિત ખોરાક નું સેવન કરો કે જેમાં ફાઇબર, પ્રોટીન, આરોગ્યપ્રદ ચરબી, કાર્બોહાઈડ્રેટ, વિટામિન અને મિનરલ્સ હોય. તંદુરસ્ત ખોરાક ડિપ્રેશન જેવી ઘણી સમસ્યાઓ દૂર કરવામાં મદદગાર છે. ફિઝિકલ એક્તિવિટી અને કસરણ ને રોજીંદ જીવનનો ભાગ બનાવો.તમારી જાતને શારીરિક અને માનસિક રીતે ફિટ રાખવાનો આ શ્રેષ્ઠ અને સહેલો રસ્તો છે.

સ્વસ્થ શરીર અને મન માટે રાત્રે ઓછામાં ઓછા 6-7 કલાક સારી અને શાંત ઊંગ લેવી ખૂબ જ જરૂરી છે. જો જીવનમાં દરેક બાબતો તમારા મન અને પ્લાનના હિસાબથી નથી ચાલતી તો તમારી વિચાર સકારાત્મક બનાવો. દરેક વર્ષ એક વાર મેન્ટલ હેલ્થ પ્રોફેશન થી પણ ચેક કરાવો. એવું જરૂરી નથી કે બીમાર પડીએ ત્યારેજ ડોક્ટર જોડે જાવ.

હિમાલયની ગ્લેસિયર્સે ગ્લોબલ વોર્મિંગ

 

વજન વધી જવાનો ડર

 

નિલય,એનું તો ભવિષ્ય જ બગડી રહ્યું છે ને

 

બચાવ પ્રયુક્તિ પ્રશ્ન અને જવાબ

01. વાસ્તવિકતામાંથી પલાયન કરી જવાની વૃત્તિનું અત્યંત તીવ્ર સ્વરૂપ હોય તેને શું કહે છે ?

1. સ્કીઝોફેનિયા
2. હિમોફેબિયા
3. હિસ્ટિરિયા
4. આપેલ તમામ

02. બીજાની સિદ્ધિનો સંતોષ પોતે માને તે કઈ બચાવપ્રયુક્તિ છે ?

1. ક્ષતિપૂર્તિ
2. તાદામ્ય
3. દમન
4. યૌક્તિકીકરણ

03. વ્યક્તિ પોતાના વર્તન માટે સામાજિક રીતે સ્વીકાર્ય કે મોભાદાર એવું કારણ આવે તેને શું કહેવાય ?

1. ક્ષતિપૂર્તિ
2. તાદામ્ય
3. દમન
4. યૌક્તિકીકરણ

04.પોતાની ઈચ્છા કે વિચારોનું બીજા પર આરોપણ કરવાને શું કહેવાય ?

1. ક્ષતિપૂર્તિ
2. તાદામ્ય
3. પ્રક્ષેપણ
4. દમન

05. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ કોઇ ક્ષેત્રની પોતાની ક્ષતિને પૂરવા માટે બીજા ક્ષેત્રમાં સિદ્ધિ મેળવે તેને શુ કહેવાય?

1. ક્ષતિપૂર્તિ
2. તાદામ્ય
3. પ્રક્ષેપણ
4. દમન

06. ફોઈડના મતમુજબ આપણી સર્વઈચ્છાઓ આવેગો અને ઝંખનાઓના મૂળમાં શું હોય છે?

1. અતૃપ્ત ઈચ્છાઓ
2. આદિમ પ્રાણ શક્તિ
3. દમિત ઈચ્છાઓ
4. અજાગૃત ઈચ્છાઓ

07. કોઈ વિશિષ્ટ મનૌવૈજ્ઞાનિક વસ્તુની તરફેણમાં કે વિરોધમાં અપાતો સામાન્ય પ્રતિચાર એટલે વલણ આ કોણે વ્યાખ્યા આપી ?

1. થર્સ્ટન
2. સ્કિનર
3. ઓલપાર્ટ
4. સ્પ્રેન્જર

08. વલણનું પાંચ પ્રકારોમાં વર્ગીકરણ કોણે કર્યુ ?

1. થર્સ્ટન
2. સ્કિનર
3. ઓલપાર્ટ
4. સ્પ્રેન્જર

09. અનુકૂલન પામેલી વ્યક્તિ કેવી હોય છે ?

1. માનસિક રીતે સ્વસ્થ
2. શારિરિક રીતે સ્વસ્થ
3. માનસિક રીતે અસ્વસ્થ
4. શારિરિક રીતે અસ્વસ્થ

10. અનુકૂલનને દબાણની સંકલ્પના દ્વારા કોણ સમજાવે છે ?

1. મેરીજ્હોડા
2. કોલ્મેન અને લાઝરસ
3. શેફર્સ અને શોબેન
4. કર્ટલ્યુઈન

11. માનસિક સ્વાસ્થ્યના લક્ષણો કોણે સમજાવ્યા છે ?

1. મેરીજ્હોડા
2. કોલ્મેન અને લાઝરસ
3. શેફર્સ અને શોબેન
4. કર્ટલ્યુઈન

12. એકી સાથે સતોષી ન શકાય તેવી બે તેથી વધુ પરસ્પર વિરોધી ઈચ્છાઓના દબાણ હેઠણ મુકાયેલી સ્થિતિને એટલે સંઘર્ષ આ કોની વ્યાખ્યા છે ?

1. મેરીજ્હોડા
2. કોલ્મેન અને લાઝરસ
3. શેફર્સ અને શોબેન
4. કર્ટલ્યુઈન

13. સંઘર્ષને ત્રણ વિભાગમાં કોણે વહેચ્યો ?

1. મેરીજ્હોડા
2. લાઝરસ
3. શેફર્સ અને શોબેન
4. કર્ટલ્યુઈન

14. સંઘર્ષનું ક્ષેત્ર સિદ્ધાંત પ્રમાણે પૃથક્કરણ કોણે કર્યું ?

1. મેરીજ્હોડા
2. લાઝરસ
3. શેફર્સ અને શોબેન
4. કર્ટલ્યુઈન

15. બચાવ પ્રયુક્તિનું બીજું નામ શું છે ?

1. માનસિક પ્રયુક્તિઓ
2. અનુકૂલન પ્રયુક્તિઓ
3. માનસિક પ્રયુક્તિઓ અને અનુકૂલન પ્રયુક્તિઓ
4. આ પૈકી એક પણ નહિ

16. કોઈ વિદ્યાર્થી તેની કાલ્પનિક દુનિયામાં વિહરતો હોય તો કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ છે ?

1. તાદામ્ય
2. દિવાસ્વપ્ન
3. યૌક્તિકીકરણ
4. આ પૈકી એક પણ નહિ

17. કોઈ વિદ્યાર્થીને ધારેલ પરિણામ મળેલ નથી છતાં પ્રથમ નંબર આવ્યો છે તેવી કલ્પના કરે તો કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ છે ?

1. ક્ષતિપૂર્તિ
2. દિવાસ્વપ્ન
3. યૌક્તિકીકરણ

18. કોઈ વિદ્યાર્થી પોતાની જાતને અબ્દુલ કલામ માનતો હોય તો કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ છે ?

1. ક્ષતિપૂર્તિ
2. તાદામ્ય
3. દિવાસ્વપ્ન
4. યૌક્તિકીકરણ

19. રાજુભાઈ તેમના પુત્રને ડોક્ટર બનાવવા માગે છે તે કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ ?

1. પરોક્ષ ક્ષતિપૂર્તિ
2. પ્રત્યક્ષ ક્ષતિપૂર્તિ
3. પ્રક્ષેપણ
4. તાદામ્ય

20. નીચેનામાંથી કઈ બચાવ પ્રયુક્તિમાં વ્યક્તિ માનસિક દુર્બળતાનો ભોગ બનતો હોય છે ?

1. પ્રક્ષેપણ
2. તાદામ્ય
3. દિવાસ્વપ્ન
4. પરાગતિ

21. જો કોઈ વિદ્યાર્થી પોતાની નિષ્ફળતા છુપાવવા કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ સહારો લે છે ?

1. યૌક્તિકીકરણ
2. પ્રક્ષેપણ
3. તાદામ્ય
4. દિવાસ્વપ્ન

22. મનોવિજ્ઞાનની ભાષામાં યૌક્તિકીકરણ એટલે ?

1. પરાગતિ
2. તાદામ્ય
3. ઊર્ધ્વીકરણ
4. દિવાસ્વપ્ન

૨૩. બાળકને ભુખ લાગી છે પણ હોમવર્ક પુરું થયુ નથી અનુકૂલનની કઈ સમસ્યા કહેવાય ?

1. વાતાવરણજન્ય
2. સંધર્ષજન્ય
3. ઉતેજનાજન્ય
4. આપેલ તમામ

24. પ્રોફેસર બનવાનું શક્ય ન બનતા ભાનુભાઈએ શિક્ષક બનવાનું પસંદ કર્યું કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ ?

1. પરાગતિ
2. તાદામ્ય
3. ઊર્ધ્વીકરણ
4. ક્ષતિપૂર્તિ

25. પરિક્ષામાં ઓછાગૂણ મેળવનાર પેપરજોનાર પરિક્ષકનો વાંક કાંઢે તો કઈ બચાવપ્રયુક્તિ ?

1. પ્રક્ષેપણ
2. પરાગતિ
3. તાદામ્ય
4. ઊર્ધ્વીકરણ

26. શિક્ષકને કામનુ ભારણ વધતા બાળકોને ધમકાવે છે તો આ કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ છે ?

1. આરોપણ
2. આક્રમકતા
3. પ્રક્ષેપણ
4. ક્ષતિપૂર્તિ

27. કોઈ વ્યક્તિ પોતાની જાતને છેતરે છે અને અન્યને પણ છેતરે તો કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ ?

1. આરોપણ
2. ઊર્ધ્વીકરણ
3. દિવાસ્વપ્ન
4. તાદામ્ય

28. જો કોઈ વિદ્યાર્થીનો ભાઈ રુપાળો ન હોય તો કહે છે કે રૂપ કરતાં ગુણ સારા આ કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ છે?

1. યૌક્તિકીકરણ
2. તાદામ્ય
3. ઊર્ધ્વીકરણ
4. સ્થાનાંતર

29. વિદ્યાર્થીની જાતિયવૃતિની અભિવ્યક્તિને સ્થાને કલાને સ્થાન આપી વૃતિઓ સંતોષવી આ કઈ બચાવ પ્રયુક્તિ છે ?

1. યૌક્તિકીકરણ
2. તાદામ્ય
3. ઊર્ધ્વીકરણ
4. ક્ષતિપૂર્તિ

30. પરિક્ષામાં ઓછાગૂણ મેળવનાર અભ્યાસ પ્રત્યે વધુ ધ્યાન આપી તૈયારી કરે કઈ પ્રવૃતિ ?

1. લક્ષ્યકેન્દ્રિત
2. આત્મકેન્દ્રિત
3. શારીરિક
4. આપેલ તમામ

ચેલેજિંગ ધ નેગેટિવ થોટ્સની પ્રોસેસથી આત્મવિશ્વાસ વધે

 

ભય પર સકારત્મકતાથી વિજય મેળવી શકાય

 

બાળકો સામે પુસ્તકો,સાધનોનો ઢગલો કરવાથી અભ્યાસ બગડે!

 

મનોવૈજ્ઞાનિક સમાચાર